De waarheid bestaat niet
De waarheid bestaat niet.
John G. Saxe beschreef in een lang gedicht de Indiase parabel van de zes leergierige, blinde mannen, die op zoek gaan naar iets dat ‘een olifant’ genoemd wordt. De een botst tegen een poot, de ander wordt omhelsd door de slurf, een derde wordt weg gewapperd door een oor. Omdat de mannen blind zijn, voelen ze wel de onderdelen, maar kunnen ze het hele dier niet bevatten. Dus vindt de een dat een olifant op een boom lijkt. De tweede associeert de olifant met een slang en de derde weet zeker dat het dier zoiets als een waaier is.
Uiteindelijk denken ze alle zes te weten waar een olifant op lijkt, maar als ze erover gaan praten, komen de problemen. Ze proberen allemaal de anderen te overtuigen van hun eigen gelijk, maar begrijpen niet dat dat een onmogelijke taak is. Ieder van hen heeft immers een eigen ervaring met die olifant. Ieder heeft een eigen waarheid over die olifant en blijft die verdedigen, in plaats van hun kennis samen te voegen en wellicht gezamenlijk de hele olifant nog eens te bevoelen.
Het zou geholpen hebben als iemand hun de hele olifant had kunnen laten zien, of een mini-exemplaar. Of als iemand hun had verteld dat ze elk maar een onderdeel van het dier gezien hadden. Als je het geheel kunt overzien, kun je je eigen standpunten vaak relativeren in plaats van anderen jouw mening op te dringen.