Tijdens een coachingstraject vertelde een gecoachte over een arbeidsconflict dat hij net had meegemaakt.
Hij was sales bij een bedrijf in kantoorartikelen. Met de directeur verliep het contact direct al tamelijk stroef, maar ze hadden toch niet veel met elkaar te maken. Dus werkte hij vrolijk verder aan de opbouw van een stevige relatieportefeuille. De opdrachten stroomden binnen. Hij was ervan overtuigd dat hij een zegen voor het bedrijf was.
Totdat hij na een jaar te horen kreeg, dat zijn contract niet verlengd zou worden. Hij was onbetrouwbaar, vervulde zijn functie slecht, hij deed te weinig aan relatiebeheer en hield zich te veel bezig met hobbyisme. Hij begreep er niets van. Hij had inderdaad wel kritische geluiden laten horen op vergaderingen, maar dat was alleen maar opbouwend bedoeld.

Hij probeerde de directeur te spreken, maar die wilde geen verdere toelichting geven. Hij schakelde een advocaat in om zijn ontslag aan te vechten. Dat leverde alleen maar verdere escalatie op. Hij moest gaan solliciteren, maar zijn directeur liet hem via zijn advocaat weten, dat alle relaties van het bedrijf gewaarschuwd waren over het ontslag.
Zijn leervraag was: hoe kom aan nieuw werk? Ik woon in een kleine stad, iedereen kent elkaar. De directeur heeft het voor mij voorgoed onmogelijk gemaakt om aan de slag te komen. Hij heeft het gras voor mijn voeten weggemaaid. Ik wil niet verhuizen, want hier voel ik me thuis, maar ik zie geen andere mogelijkheden.

Als coach zag ik iets heel anders. Een man, die zijn zelfvertrouwen volledig kwijt was. Hij was niet voorbereid op zijn ontslag en nog minder op de stappen van de directeur. Hij voelde zich slachtoffer van een wraakzuchtige mismanager.
Mijn eerste vraag was: ‘Wat heb jij gedaan dat die directeur zo boos op je is?’ Tja, dat was verrassend. Hij had zich nooit afgevraagd wat zijn aandeel in het conflict was, maar zich door de directeur direct het conflict in laten sleuren.
Stapje voor stapje kon hij reconstrueren wat er gebeurd was. In zijn enthousiasme om zich goed te profileren, had hij een aantal mensen stevig voor het hoofd gestoten, waaronder het directiesecretariaat. Hij had veel nieuwe relaties aangeboord, maar de oude relaties, die vooral door de directeur waren gemaakt en behouden, had hij verwaarloosd.

Naarmate we verder kwamen, zag hij steeds meer zijn kant van het geheel en begreep hij ook dat hij niet slachtoffer was, maar actor. Dat hij het conflict voor 50% veroorzaakt had. Dat besef hielp ook om zijn zelfvertrouwen weer terug te vinden. Want een slachtoffer kan nergens iets aan doen, die heeft zijn macht weggeven.
Na het tweede gesprek trok hij de stoute schoenen aan en nam contact op met de relatie, waar hij het beste contact mee had gehad. Daar bleken ze op zoek naar een relatiebeheerder, zo eentje die heel enthousiast is en vooral nieuwe relaties weet binnen te halen. Ze hadden wel aan hem gedacht, maar waren ervan uitgegaan dat hij wel snel een andere functie zou hebben gevonden. Iemand met zulke kwaliteiten is immers snel onder de pannen..